Kategori arşivi Ortopedik Fizik Tedavi

Kırık kemiğin anatomik bütünlüğünün ve devamlılığın bozulma halidir. Genç insanlarda genelde düşme, kaza gibi travmalara bağlı durumlarda ortaya çıkar. Yaşlı insanlarda ise kemik erimesi durumundan kaynaklı kırıklar meydana gelebilir. Genç hastalarda kırık durumu çok fazla ciddiyet göstermezken yaşlı hastalarda kırıklar, hayatidir. Yaşlı hastanın kırık tedavisi yapılmazsa çok basit bir kalça kırığı hastanın hayatına sebep olabilir. Kırıklar çok çeşitli sınıflara ayrılmıştır. En önemlileri patalojik kırıklar, yorgunluk (fatique) kırıkları ve travmatik kırıklardır. Ağrı, morarma, ödem, renksiz cilt, kas spazmı, şekil bozukluğu ve hareketlerin kısıtlanması gibi belirtileri vardır. Kırığı oluşturan dış veya iç kuvvet sadece kemiği kırmayıp, beraberinde bazı olumsuzlukları da getirir.

Etrafındaki deri, damar, sinir, ligamentler, tendonlar, kaslarda yaralanma ve/veya sıkışma görülebilir. Kırık bölgede; nabız alamama, solukluk, soğukluk ve hassasiyet oluşabilir. Parçalı kırıklarda kanama sebebi ile şok yaşanabilir. Açık kırıklarda enfeksiyon oluşabilir. Cerrahi tedaviden yahut alçı tedavisinden sonra, kırık bölgenin hareketsiz kalması kırığın iyileşmesi için gereklidir. Kaynamanın oluşması için gereken bu hareketsizlik süresi birkaç haftadan birkaç aya kadar uzayabilir. Dolayısıyla hareketsiz kalan kemik ve kas dokusu, kullanmamaya bağlı olarak zayıflar. Yumuşak dokular ilk haftadan sonra esnekliğini kaybetmeye başlar ve birkaç hafta içinde eklemlerde de hareket kısıtlılığı başlar.

Önkolda  dirsek ile el bileğii arasında bulunan, radius ve ulna kemikleri ile üst tarafında humerus adlı kol kemiği ve aşağı tarafta 8 adet küçük kemikten oluşan el ve el bileği kemikleri vardır. Radius ve ulnanın alt uç kırıkları en sık görülen kırık şeklidir. Cerrahi müdahale kırığın yeri, parçalanma durumu, yer değiştirme, açılanma, kırığın açık yahut kapalı oluşuna ve kaç kemikte kırık olup olmadığına bağlıdır. Sporcularda ve yaşlılarda travmalara bağlı oluşur.  

Kırık Sonrası Fizik Tedavi

Travma sonrası oluşan bir kırık, kimi zaman alçıya alınır, kimi zaman da eğer parçalı kırık ise önce vidalarla stabilize edilir ve sonra atele alınır. Alçı çıkarıldıktan sonra rehabilitasyon süreci başlar. Sporcularda bir süre splint kullanılması faydalıdır. İyileşme süreci kırığın tipine, hastanın yaşına ve beslenmesine ve fizik tedavi sürecine bağlıdır. Alçı sonrası çevre kaslar zayıfladığı için, bu kaslar güçlendirilmeli ve eklem kısıtlıkları mobilize edilerek açılmalıdır. Mobilizasyonun en çok tercih edilme sebebi ağrısız oluşu ve hızlı sonuç vermesidir. Elektroterapi uygulamalarıyla ağrı azaltılabilir. Zayıflamış kaslar elektrik uyarılarıyla pasif olarak güçlendirilir. Hücre yenilenmesini kolaylaştırır ve kan dolaşımını arttırıcı etkisi vardır. İyileşme sürecinde zayıf kasları kuvvetlendirme ile beraber, eklemin doğru hareket paterninde çalıştırmak için de kinezyolojik bantlama teknikleri de kullanılabilir. Bantlama, hareketler sırasında zayıf kaslara aşırı yük binmesini engeller ve koruyucu bir görev görür.

Özellikle diz kapağı kırığı, fibula kırığı, bilek kırığı ve talus kırığında fizik tedavi ve rehabilitasyon güç kaybının geri döndürülmesinde etkin rol oynar.

Protez ameliyatı sonrası evde fizik tedavi ile cerrahinin getirdiği dezavantajlardan kurtulabilirsiniz. Kireçlenme (osteoartrit), eklemdeki kıkırdak yapısının bozulmasına neden olan bir hastalıktır. Kıkırdak ve kemik yapıdaki bozulmalar sonucu kemikte şekil bozuklukları meydana gelir. İlerleyen süreç fizik tedavi ile kontrol altına alınmayacak olursa protez ameliyatına götürebilmektedir.

Protez Ameliyatı Sonrası Evde Fizik Tedavi

Kireçlenme yavaş seyirli bir hastalıktır. Ani olarak ortaya çıkmaz. Hasta eklemlerde kısıtlılık ve ağrıya sebep olur.

Kireçlenme daha çok yaşlı insanlarda görülür. 40 yaşından önce çıkma ihtimali düşüktür. 60 yaş civarı hastaların yaklaşık yarısında kireçlenme mevcuttur. Kadınlarda erkeklere oranla 3 kat daha fazla görlür.

Kireçlenme doğuştan gelen sebepler ya da daha sonra travma gibi eklem yapısında bozulmalara sebep olan yapısal bozukluklar, eklemin işleyişini bozarak hastalık gelişme riskini artırmaktadır. Aşırı kilo, eklemlere binen yükü arttırdığı için kireçlenmeye olumsuz yönde etki etmektedir. Bazı ailelerde daha fazla görülürken bazı ailelerde daha az görülmektedir. Bu da ailevi yatkınlıktan kaynaklanmaktadır. Kireçlenme, başta diz ve kalça olmak üzere omuz , el parmakları, ayak parmakları omurga gibi eklemleri de tutmaktadır.

Kireçlenme Sonrası Protez Ameliyatı

Protez ameliyatı bozulmuş, çalışmayan eklem yüzlerinin protez ile değiştirilmesidir. Vücuttaki birçok ekleme bozulduğunda protez ameliyatı yapılabilir. Ameliyat sonrası hastalar ağrısız, eklem hareket açıklıkları normal olan ve fonksiyonel bir ekleme kavuşması hedeflenir.

En sık ameliyat yapılan eklemler diz ve kalça eklemleridir. Bunun dışında omuz, el ve ayak eklemlerine protezler yerleştirilebilir. Özellikle diz ve kalça eklemlerinde kireçlenme olan hastaların bir çoğunda kilo problemi de vardır.

Protez Ameliyatı Sonrası Evde Fizik Tedavi

Ameliyat sonrası fizik tedavi 2. Günden itibaren başlaması gerekir. Fizyoterapist  sizi değerlendirdikten sonra yatak içi egzersizlere fizyoterapist eşliğinde başlanır. Hastaneden taburcu olduktan sonra yatak içi kuvvetlendirme egzersizlerine geçilir. Gerek klinikte gerek ev ortamında fizik tedavi uygulamaları fizyoterapist eşliğinde yapılmalıdır.

Dikişler alındıktan sonra fizyoterapist operasyonu yapan ortopedistle de konsülte şekilde tedavilere devam eder. Bu süreçte Fizik tedaviniz genellikle haftada 3 gün olmak üzere 3. ayın sonuna kadar devam edecektir. Fizik tedavi operasyon gibi deneyimli fizyoterapistler tarafından yapılmalıdır. Sonuç olarak kaliteli fizik tedavi tamamlayıcı en etkili faktörlerden biridir. Normal eklem hareket açıklığı kazanılması, yeterli kas kuvvetinin kazanılması hedeflenir.

Kalça protezi ve diz protezi ameliyatlarından sonra fizik tedavi uygulamaları klinikte yapılabileceği gibi ev ortamında da uzman fizyoterapistler eşliğinde yapılabilir. Gerekli fizik tedavi modaliteleri ev ortamında fizyoterapist tarafından temin edilmektedir.