Türkiyede yaklaşık 40.000 kişide görülen MS, 20-40 yaş arasında başlayan bir hastalıktır. Beyin ve omurilikte, sinyalleri taşıyan sinir telleri etrafındaki koruyucu kılıfın (miyelin kılıfı) hasar görmesi sonucu oluşan bir sinir sistemi hastalığıdır. Sinir sistemi ile organların bilgi iletişimini sağlayan omuriliğin miyelin tabakası üzerindeki tahribatın sonucu olarak gelişir. Miyelin zarar gördüğünde, mesajlar bozuk ve/veya yavaş iletilir yahut hiç iletilmez ve MS belirtileri ortaya çıkar. MS otoimmün bir hastalık olduğundan, hastanın bağışıklık sistemi kendi dokularını yabancı madde olarak algılar ve ona saldırır.
MS öngörülemez bir hastalıktır. Herhangi bir zamanda yahut sırada rastgele ortaya çıkabilir. Belirtiler birkaç saat, birkaç hafta veya birkaç ay sürebilir. Semptomların net başlangıcı olmayabilir ya da kalıcı olabilir. MS’in nedeni halen belli değildir.
En erken belirtileri; bir veya birkaç uzuvda uyuşukluk, çift görme ve yorgunluktur. Hastalığın farklı tipleri olduğu için, hasta kendini izleyerek tetikleyicileri gözlemlemelidir. Genel verilen öneri ise sıcak duş, hamam, sauana gibi durumlardan sakınmalarıdır. Zira sıcak, omurilikte lezyonu olan hastalarda sinir iletiminde bozulmayı arttırdığı için hastanın yakınmalarını çoğaltır.
Duyusal Belirtiler: Yüzde, kollarda ya da bacaklarda uyuşma, karıncalanma, keçeleşme, hissizleşme ve ağrı gibi duyusal belirtiler.
Görme Belirtileri: Çift görme, bulanık görme ya da bir gözde, göz siniri iltihabından kaynaklanan geçici görme kaybı gibi sorunlar.
Kuvvetsizlik: Kolda, bacakta kuvvet kaybı, ince hareketlerde beceri kaybı, kronik yorgunluk.
Motor Semptomlar: Spastisite, spazmlar, ataksi, titreme, bozulmuş denge ve bozulmuş yürüyüş, koordinasyon sorunları.
Mesane / Bağırsak Belirtileri: İdrar kaçırma, idrar boşaltma sorunu ve kabızlık.
Bilişsel Belirtileri: Kısa süreli hafıza açıkları, isimleri unutmak, düşünme sorunları. Dikkat / konsantrasyon azalması.
Bunlara ilaveten; cinsel işlev bozuklukları, konuşma ve yutmada zorluk, baş ağrısı ve epileptik nöbetler görülebilir. Her hastada semptomların çeşitliliği ve şiddeti farklılık gösterir.
MS Hastalarında Evde Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
MS hastasının aktif ve işlevsel olması adına uygulanan fizik tedavi ve rehabilitasyon egzersizleri, hastalığın negatif semptomlarını geciktirmede önemli rol oynar. Bir hastanın performansının yorgunluk, ağrı ve diğer faktörlerle göz önünde bulundurarak; duruş, hareket, ve fonksiyona odaklanan fizyoterapist, analizlerine uygun olarak bireyselleştirilmiş bir program oluşturur. Bu terapilerin esas amacı, hastanın mümkün olduğunca bağımsızlığını yönetme konusunda yardımcı olmaktır.
Yazar hakkında